Η Ιστορία επαναλαμβάνεται αφήνοντας άθικτο έναν βασικό σκελετό, που τροποποιείται κι αυτός σιγά αλλά σταθερά.
Όμως στις λεπτομέρειές της έχει πιο ραγδαίες ανατροπές, έχει αλλαγές απρόβλεπτες, τόσες μάλιστα που προξενούν πονοκέφαλο σ’ αυτούς που θα ήθελαν να επιλέξουν και να ενταχθούν κάπου. Παραδείγματος χάρη στη σχέση ανάμεσα στις μεγαπόλεις και στους οικισμούς της υπαίθρου.
Οι δεύτεροι, από την οπτική γωνία του σωτήριου έτους 2025, φαίνονται χαμένοι οριστικά, φαίνεται ότι ισχύει το αναγεννησιακό γνωμικό «ο αέρας των πόλεων απελευθερώνει», όμως η περιπέτεια του μέλλοντος είναι άγνωστο πού θα οδηγήσει: η ανάπτυξη των συγκοινωνιών και των επικοινωνιών μπορεί να είναι τέτοια ώστε οι γήινες αποστάσεις να μειωθούν και η ζωή στη φύση να γίνει επιθυμητή για μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Μια χώρα μπορεί να έχει νησιά και νησιωτικό πληθυσμό – ονόματα δεν λέμε! – όμως μπορεί να χάσει και τα δυο. Τελικά σε επίπεδα διεθνούς ηγεμονίας, κράτους, ενός νησιού ή μέρους του κράτους, μιας ή πολλών περιουσιών, όλα ή τα περισσότερα μπορεί να χαθούν. Μας το διδάσκει η εμπειρία της Κωνσταντινούπολης, μας το διδάσκουν οι Κωνσταντινουπολίτες, που ακόμη διεκδικούν αποζημιώσεις για χαμένες περιουσίες.
Η ζωή είναι ένα ρίσκο, που γίνεται τόσο μεγάλο όσο αναφερόμαστε σε μικρά σύνολα, τελικά σε άτομα. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις έχουμε το ακραίο ρίσκο διαφόρων που θα ήθελαν να καταχωρηθούν στο βιβλίο Γκίνες.
● Παλιά ήταν ο «γύρος του θανάτου» σε ένα τεράστιο βαρέλι, του οποίου το επάνω μέρος είχε διασκευαστεί σε θεωρείο για να βλέπει το φιλοθέαμον κοινό την επιταχυνόμενη κυκλική κίνηση ενός μοτοσυκλετιστή, που έφτανε στο σημείο να περιστρέφεται παράλληλα με το έδαφος με μεγάλη ταχύτητα, αψηφώντας τον νόμο της βαρύτητας.
● Το 2012 ένας αλεξιπτωτιστής πήδηξε από 42 χιλιόμετρα, κάτι που εθεωρείτο πάρα πολύ δύσκολο, και έφτασε επιτυχώς στο έδαφος.
● Σε ένα γεωλογικό – καρστικό φαινόμενο όπως το Χάος, που είναι ένα πηγάδι με διάμετρο 60 μέτρα και βάθος 45 και αποτελεί ένα από τα αξιοθέατα που προσφέρει το Λαύριο, είδα έναν ακροβάτη να περνάει πάνω του με ένα σχοινί, – αν και διαπίστωσα ότι κρατιόταν από αλλού.
● Είχαμε βέβαια και τον Έλληνα παλαιστή Tρομάρα με τις «σπαζοκεφαλιές» του επί μαρμάρων, αλλά και τον περίφημο Σαμψών, που αναλάμβανε τον κίνδυνο να ξεκοιλιαστεί καθώς δεχόταν να περάσει επάνω του ένα τριαξονικό φορτηγό!
● Σε μια αμερικανική πόλη κάποιος ακροβάτης πέρασε πατώντας σε ένα σχοινί από ουρανοξύστη σε ουρανοξύστη, χωρίς δίχτυ ασφαλείας.
● Λίγα χρόνια πριν ένας Ούγγρος πιλότος διέσχισε με το αεροπλάνο του τον Ισθμό της Κορίνθου, με άνοιγμα πτερύγων 8 μέτρα, τα 24,6 μέτρα πλάτος επί τα 6.346 μέτρα μήκους της διώρυγας, πετυχαίνοντας ένα αξεπέραστο ρεκόρ εγγύτητας με τον θάνατο: η παραμικρή επαφή των πτερύγων του αεροσκάφους με τα τοιχώματα του Ισθμού σήμαινε συντριβή…
Παιχνίδι με τον κίνδυνο
Το παιχνίδι με τον κίνδυνο έχει μεγάλη ιστορία, με γνωστούς πρωταθλητές. Το μόνο που αγνοούμε συνήθως είναι οι χαμένοι, που φωτίζονται τόσο λίγο όσο και οι ηττημένοι των ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων. Αλλά και αυτός ο κανόνας δεν ισχύει πάντα: Πριν από κάτι χρόνια ένα 13χρονο παιδί συγκλόνισε με τον θάνατό του τη Θεσσαλονίκη, ενώ έκανε – λέει – «παρκούρ» πηδώντας από τη μια πολυκατοικία στην άλλη…
Καταρχάς δεν αισθάνομαι αθλητικά ανενημέρωτος που έμαθα καθυστερημένα το όνομα αυτής της δολοφονικής μ@λ@κί@ς: Του – κατά πώς λέγεται – «αθλήματος» που διαθέτει μια «Athens Parkour Academy», της οποίας ο επικεφαλής υποστήριξε ότι το πραγματικό παρκούρ είναι άσχετο (!!!) με εκείνο που επέφερε τον θάνατο του παιδιού!
Κατά δεύτερο λόγο δεν αισθάνομαι υποστηρικτής μιας κοινωνίας της βεβαιότητας, όπου όλες οι ενέργειες των ατόμων έχουν προβλέψιμη και αιτιοκρατική κατάληξη. Η διακινδύνευση είναι ενσωματωμένη στη ζωή και πρέπει να αναλαμβάνεται από κοινωνίες και άτομα, όμως αυτός ο κανόνας έχει τα όριά του.
Το πρόβλημα είναι ότι η λογική του συστήματος και τα παρεπόμενά της – πρωταθλητισμός, σνομπισμός, «σουρεαλιστική» παράκαμψη της πραγματικότητας και μεταφυσική εμμονή στην αρχή «το κακό συμβαίνει στους άλλους» – δημιουργούν μαύρες τρύπες που απορροφούν τις πιο νηφάλιες σκέψεις.
Ειδικά στον παιδόκοσμο, το πέρασμα από την αρχική παραμυθογνωσία στον ημι-ρεαλιστικό κόσμο άλλων παραμυθοειδών αφηγήσεων συνοδεύεται από επικίνδυνη στρέβλωση της πραγματικότητας. Θυμάμαι ένα παλιό παιδικό έργο που έβλεπα με την κόρη μου – το «Μόνος στο σπίτι» – όπου ο «κακός» έτρωγε γλάστρες στο κεφάλι και τούμπες από εκείνες που σε στέλνουν 1.000% στο νοσοκομείο, προκαλώντας απλώς το γέλιο των παιδιών και όχι την απορία τους για την αληθινότητα της σκηνής.
Να μην παραλείψω βέβαια τις διάφορες σκηνές σύγχρονων έργων που δεν έχουν χρεία κασκαντέρ, αλλά οι πρωταγωνιστές προχωράνε με άλματα από ψηλά και άλλα «φτιασιδωμένα» κόλπα, παιγμένα από μια συνθετική βιομηχανία που επιζητεί να εντυπωσιάσει όπως – όπως…
Τις πταίει
Το ρίσκο στις 99% αυτών των περιπτώσεων είναι σικέ, μας κάνει να κρατάμε την αναπνοή μας ενώ ενδόμυχα γνωρίζουμε ότι τίποτε το επικίνδυνο δεν διαδραματίζεται. Φταίνε οι γονείς, φταίει το εκπαιδευτικό σύστημα, φταίει το επιπόλαιο «κατορθωματικό» πνεύμα που χαρακτηρίζει διάφορες συλλογικότητες. Φταίει η ανώριμη σκέψη που διακατέχει τόσους πολλούς και ενίοτε έχει τόσο τραγικές συνέπειες.
Αλλά για τις μεγάλες, τις μακρο-εξελίξεις, φταίει η πολιτική ζωή με τη ρευστότητά της, φταίει η γενικευμένη αμφισβήτηση σχεδόν όλων σχεδόν προς όλους, που κάνει τα ρίσκα να είναι αντικειμενικά…
Διαβάστε επίσης
