Politico: Ανέφικτη μια «μεγάλη, όμορφη» εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τον Τραμπ – «Κάντε όνειρα»

Στην πιθανότητα επίτευξης εμπορικής συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ, μετά τις απειλές Τραμπ για δασμούς 50% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, αναφέρεται σε ανάλυσή του το Politico, θεωρώντας ανέφικτη μια τέτοια προοπτική και εξηγεί τους λόγους.

Μην περιμένετε ότι η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα καταλήξουν σε μια εκτεταμένη εμπορική συμφωνία μόνο και μόνο επειδή ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να επιβάλει δασμούς έως και 50% σε προϊόντα της ΕΕ έως τις 9 Ιουλίου, γράφει το Politico.

Η Ευρώπη δεν έχει καμία όρεξη να ξαναζήσει τον εφιάλτη της τελευταίας της προσπάθειας να σφυρηλατήσει ένα ευρύ εμπορικό σύμφωνο ΕΕ-ΗΠΑ – τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων(TTIP). Με στόχο τη διαμόρφωση δυτικού εμπορικού μπλοκ εναντίον της Κίνας, οι συνομιλίες για την TTIP κατέρρευσαν τρία χρόνια αργότερα. 

Λίγα έχουν αλλάξει, σχολιάζει το Politico.

Μια βιαστική συμφωνία για την ικανοποίηση των βασικών εμπορικών συμφερόντων της Αμερικής σχεδόν μια δεκαετία αργότερα θα αποδεικνυόταν εξίσου τραυματική και τοξική. Η Γαλλία και η Γερμανία γνωρίζουν ότι οι εκλογείς τους δεν έχουν μετριάσει την εχθρότητά τους προς το χημικά ξεπλυμένο κοτόπουλο και εξακολουθούν να φοβούνται ότι οι αμερικανικές εταιρείες θα χρησιμοποιήσουν διεθνείς ρήτρες διαιτησίας για να υπονομεύσουν τα πρότυπα υγείας και περιβάλλοντος της ΕΕ.

Πώς λοιπόν μπορεί να αποτραπεί ένας ολοκληρωμένος εμπορικός πόλεμος έως τις 9 Ιουλίου; Το πολύ-πολύ, μια μικρο-εκεχειρία θα μπορούσε να είναι στα σκαριά για να δώσει στον Τραμπ μια συμβολική πολιτική νίκη.

Ο Τραμπ ήδη πανηγυρίζει ότι η απειλή του για δασμολογικούς περιορισμούς ανάγκασε την ΕΕ να σταματήσει το «αργό περπάτημα» και να καταλήξει σε μια συμφωνία. Ενώ αυτή η μίνι συμφωνία μπορεί να εντοπίσει κάποιους εύκολους καρπούς, απέχει πολλά μίλια από την αύξουσα φιλοδοξία της TTIP, η οποία οραματιζόταν την ευθυγράμμιση των κανονιστικών ρυθμίσεων πέρα ​​από τον Ατλαντικό.

Διπλωμάτες και αξιωματούχοι λένε ότι τώρα διαδραματίζονται δύο ξεχωριστά βήματα. Ο επικεφαλής εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, και ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λούτνικ, θα επιδιώξουν να μετριάσουν τις εντάσεις σχετικά με τα μέταλλα, τα αυτοκίνητα, τα φαρμακευτικά προϊόντα και άλλους τομείς που στοχεύουν οι εμπορικές έρευνες της Ουάσινγκτον. Ένα ξεχωριστό, πιο τεχνικό βήμα θα διαπραγματευτεί τον βασικό δασμό, ο οποίος επί του παρόντος είναι στο 10%, αν και ο Τραμπ απειλεί να τον αυξήσει στο 50%.

Αυτό δεν είναι ακριβώς κάτι καινούργιο. Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη προσφερθεί να μειώσουν τους (σχετικά χαμηλούς) δασμούς τους στα βιομηχανικά προϊόντα και να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση της υπερπροσφοράς στις κινεζικές εξαγωγές.

Για να βελτιωθεί η συμφωνία, άλλα πιθανά στοιχεία περιλαμβάνουν την αναγνώριση των προτύπων ασφαλείας των ΗΠΑ για τα αυτοκίνητα και την άρση των δασμών στην αμερικανική αιθανόλη, αν και και οι δύο αντιμετωπίζουν πολιτικές αντιξοότητες στην ΕΕ.

Αλλά όλα αυτά απέχουν πολύ από τη συζήτηση για σημαντικές γεωργικές παραχωρήσεις, την ευθυγράμμιση των προτύπων ή το πώς οι πολυεθνικές μπορούν να μηνύσουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις – θέματα που αποδείχθηκαν μοιραία πριν από 10 χρόνια. Το 2025, το Παρίσι και το Βερολίνο είναι πολύ σαφείς σχετικά με τα όρια του τι μπορεί να συμφωνηθεί.

Καμία αναβίωση της TTIP – «Ο Τραμπ θα πίεζε για περισσοτερα»

Ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, ένας πεπεισμένος υπερατλαντιστής σε μια αποστολή να σώσει την προβληματική αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας του, έχει μετριάσει τους ισχυρισμούς της προεκλογικής του εκστρατείας ότι η σφράγιση μιας TTIP 2.0 «μεσοπρόθεσμα» ήταν μια καλή ιδέα.

«Σήμερα γνωρίζουμε πόσο πολύτιμο θα μπορούσε να ήταν αυτό», δήλωσε ο Μερτς στις αρχές Μαΐου μετά από μια τηλεφωνική κλήση με τον Τραμπ. «Δυστυχώς, αυτό είναι χυμένο γάλα».

Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Éric Lombard τόλμησε να αναβιώσει το φάντασμα της TTIP — μόνο και μόνο για να τον βάλει πίσω στο κουτί του μια μέρα αργότερα από το γραφείο του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron. Οι Γάλλοι δεν θέλουν οι ανήσυχοι αγρότες τους να καλύπτουν τα Ηλύσια Πεδία με άχυρο και κοπριά.

Ο Jean-Luc Demarty, επικεφαλής του τμήματος εμπορίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την TTIP, επίσης ανατρίχιασε στην ιδέα μιας επιστροφής σε αυτό το είδος ευρείας διπλωματίας. «Αυτό θα ήταν ένα πολύ σοβαρό λάθος. Δεν θα μας οδηγούσε πουθενά… Τους ηγήθηκα για [αρκετά χρόνια] και έχω δει ότι ήταν μια αδύνατη διαπραγμάτευση», δήλωσε στο POLITICO.

Ένα πρόσθετο αντικίνητρο για να κάνει παραχωρήσεις στον Trump είναι ότι έχει δείξει ότι θα σκίσει ευχαρίστως οποιαδήποτε συμφωνία επιτύχει — όπως έχουν ανακαλύψει οι Μεξικανοί και οι Καναδοί. Ακόμα κι αν υπήρχε μια δομή TTIP χωρίς δασμούς, ο Trump πιθανότατα θα είχε πιέσει για περισσότερα.

«Το να είσαι μέρος μιας συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών δεν αποτελεί εγγύηση ότι δεν θα υπόκεισαι σε αυτούς τους δασμούς. Ακόμα κι αν υπήρχε η TTIP, δεν ξέρω αν αυτό σίγουρα θα είχε αποτρέψει αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Josh Lipsky, ανώτερος διευθυντής στο think tank Atlantic Council με έδρα την Ουάσινγκτον.

Χάθηκε η εμπιστοσύνη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού

Από την ανάληψη των καθηκόντων του στις 20 Ιανουαρίου, ο Trump έχει ανταγωνιστεί την ΕΕ περισσότερο από ποτέ — κατακεραυνώνοντας το μπλοκ ως «πιο κακό» από την Κίνα και επιμένοντας ότι δημιουργήθηκε για να «καταστρέψει» τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Εν τω μεταξύ, οι Βρυξέλλες έχουν απογοητευτεί, καθώς οι εκκλήσεις τους για καθολικό «αφοπλισμό δασμών» έχουν πέσει στο κενό.

Ο διαπραγματευτικός τους εταίρος στην Ουάσινγκτον είναι επίσης εξαιρετικά ασταθής.

«Αυτή είναι μια διαφορετική κυβέρνηση Trump: Υπό την TTIP και υπό ό,τι συνέβη αμέσως μετά, υπήρχαν ακόμα πολύ έμπειροι άνθρωποι στην πλευρά των ΗΠΑ, ακόμα κι αν σε κάποιον δεν άρεσε αυτό που είπε ο [πρώην Εμπορικός Εκπρόσωπος των ΗΠΑ] Robert Lighthizer. Ήταν ακόμα ένας πολύ έμπειρος εμπορικός διαπραγματευτής», δήλωσε ο David Henig του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας.

Σήμερα, «δεν ξέρουν τι ψάχνουν, αλλά δεν φαίνεται ότι αυτό που ψάχνουν είναι πιθανό να είναι κάποιο είδος ορθόδοξης συμφωνίας», πρόσθεσε.

Έτσι, σε μια προσπάθεια να διασώσει ό,τι έχει απομείνει από τη διατλαντική εμπορική σχέση των 1,6 τρισεκατομμυρίων ευρώ, η ΕΕ στοιχηματίζει σε μέτρια πρόοδο. Αν η TTIP δεν ήταν δυνατή όταν οι διαπραγματευτές τραβούσαν λίγο πολύ προς την ίδια κατεύθυνση πριν από 10 χρόνια, είναι ακόμη λιγότερο βιώσιμη τώρα.

«Η TTIP ήταν ήδη πολύ δύσκολη την εποχή που την διαπραγματευόμασταν στην πραγματικότητα, ακόμη και αν σε εκείνο το σημείο και οι δύο πλευρές είχαν κοινούς στόχους», δήλωσε ο Ignacio García Bercero, ο οποίος ήταν τότε ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για τη συμφωνία.

«Έγινε πολύ σαφές ότι θα γινόταν εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί ένας τρόπος για να επιτευχθεί μια συμφωνία που η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να παρουσιάσει ως ισορροπημένη. Και αυτό σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες από αυτές που έχουμε σήμερα», είπε.

Η συμφωνία ήταν καταδικασμένη να αποτύχει, και τότε και τώρα

Καταδικασμένη από τους υποστηρικτές της ως η μεγαλύτερη διμερής εμπορική συμφωνία που υπήρξε ποτέ, η TTIP αρχικά φαινόταν απλή, καθώς τα πιθανά οικονομικά οφέλη και για τις δύο πλευρές ήταν τεράστια. Ο τότε επίτροπος εμπορίου Κάρελ Ντε Γκουχτ δήλωσε ότι θα έβαζε έως και 545 ευρώ επιπλέον στις τσέπες των ευρωπαϊκών οικογενειών κάθε χρόνο.

Ωστόσο, μια πολιτική αντίδραση για το απόρρητο των συνομιλιών, καθώς και ανησυχίες για τα περιβαλλοντικά, υγειονομικά και εργασιακά πρότυπα, τελικά καταδίκασαν τη συμφωνία.

Ένα σκοτεινό σχέδιο διαιτησίας, γνωστό ως μηχανισμός επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους, αύξησε τις εντάσεις επειδή θεωρήθηκε ότι έδινε δυσανάλογη δύναμη στις πολυεθνικές στην αμφισβήτηση των ευρωπαϊκών κανόνων.

«Ήταν λάθος. Δεν έπρεπε ποτέ να είχαμε διαπραγματευτεί για αυτό το ζήτημα με τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο García Bercero.

Κακή συμφωνία τότε. Κακή συμφωνία και τώρα.

Ο Trump είχε αρχικά θέσει ως αδύνατη προθεσμία την 1η Ιουνίου για να καταλήξει σε συμφωνία πριν από την έναρξη των δασμών 50%. Μετά από μια «πολύ ευχάριστη τηλεφωνική επικοινωνία» με την von der Leyen, ωστόσο, οι δύο πλευρές παρέτειναν την προθεσμία στις 9 Ιουλίου.

Ωστόσο, οι κόκκινες γραμμές της ΕΕ, όπως ο σεβασμός των κανόνων του παγκόσμιου εμπορίου, υποδηλώνουν ότι μια καλή τη πίστει συμφωνία δεν θα είναι εφικτή.

«Αν είσαι η ΕΕ και επιθυμείς να διαφυλάξεις όλο τον ρυθμιστικό σου χώρο, επιθυμείς να διαφυλάξεις τον γεωργικό σου τομέα, αλλά επιθυμείς επίσης να [ξεφορτωθείς] τους δασμούς 10% ή τους δασμούς του στον χάλυβα ή οτιδήποτε άλλο… Έχετε μεγάλες απαιτήσεις εκεί αν είστε η ΕΕ», δήλωσε ο Henig από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας.

Μια συμφωνία που θα αναγνωρίζει τα πρότυπα των ΗΠΑ για την ασφάλεια των αυτοκινήτων — κάτι που επίσης κατέστρεψε τις συνομιλίες για την TTIP — θα μπορούσε να βοηθήσει στην εισαγωγή περισσότερων αμερικανικών αυτοκινήτων στην ΕΕ, αν και είναι δύσκολο και έχει δεχθεί πυρά από ομάδες ασφαλείας.

Οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν επίσης να ακολουθήσουν τη συμφωνία του Ηνωμένου Βασιλείου με τον Τραμπ και να επιτρέψουν την εισαγωγή αμερικανικής αιθανόλης στην ΕΕ αφορολόγητα, αλλά η ευρωπαϊκή βιομηχανία προειδοποιεί ήδη για αρνητικές συνέπειες.

«Μια παρόμοια συμφωνία με την ΕΕ θα σήμαινε την ίδια απειλή για τη βιομηχανία στην Ευρώπη, όπου οι αγρότες υπόκεινται σε αυστηρότερους κανονισμούς και χωρίς [γενετικά τροποποιημένες] καλλιέργειες», δήλωσε εκπρόσωπος της ePURE, της ευρωπαϊκής ένωσης ανανεώσιμων πηγών αιθανόλης.

Συνολικά, ακόμη και αν η ΕΕ είναι αποφασισμένη να κάνει κάποια συμφωνία να λειτουργήσει αυτή τη φορά για να κατευνάσει τον Τραμπ, το κλίμα μοιρολατρίας είναι διάχυτο, ότι οι ΗΠΑ δεν θα αποδειχθούν έντιμος μεσίτης.

«Ήταν μια κακή συμφωνία την πρώτη φορά. Μας «πάτησαν» και θα το έκαναν ξανά», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, καταλήγει το Politico στο δημοσίευμά του.

Διαβάστε επίσης:

Συμφωνίες ύψους 5 δισ. ευρώ για οπλικά συστήματα μεγάλου βεληνεκούς υπέγραψαν Γερμανία και Ουκρανία – Η αντίδραση του Κρεμλίνου

Χαμάς: Ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με την πρόταση του Γουίτκοφ για νέα εκεχειρία στη Γάζα

Νετανιάχου: Επιβεβαίωσε τη δολοφονία του επικεφαλής της Χαμάς στη Γάζα, Μοχάμεντ Σινουάρ – Με την πλάτη γυρισμένη στάθηκαν οικογένειες των απαχθέντων