Η πρώτη απόφαση ενός νέου Πάπα μετά την ψηφοφορία στο Κονκλάβιο που αποφασίσει την εκλογή του και πριν ακόμη εμφανιστεί δημόσια, είναι να αποφασίσει το παπικό του όνομα. Η διαδικασία αυτή είναι άκρως συμβολική καθώς νοηματοδοτεί το σχέδιο του αλλά και το έργο που θέλει να ακολουθήσει. Επί της ουσίας θα λέγαμε ότι τιμά έναν προκάτοχό του, πιο συχνά… Άγιο και συμβολίζει κατά κάποιο τρόπο την συνέχιση του έργου του.
Έτσι η επιλογή μόνο τυχαία δεν είναι και δηλώνει από τις πρώτες κιόλας στιγμές ποια κατεύθυνση θέλει να πάρει – ή τουλάχιστον αυτή που επιχειρεί να πάρει- ο νέος προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters.
Ο Πάπας Φραγκίσκος για παράδειγμα επέλεξε το όνομά του προς τιμήν του Φραγκίσκου της Ασίζης, του Ιταλού αγίου που απαρνήθηκε τον οικογενειακό του πλούτο, υπερασπίστηκε τους φτωχούς και αγαπούσε τη φύση και την ειρήνη. Ήταν ο πρώτος Πάπας σε σχεδόν 20 αιώνες που επέλεξε το όνομα Φραγκίσκος.
Εξάλλου και όταν ο καρδινάλιος Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο εμφανίστηκε στο μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου μετά το κονκλάβιο του Μαρτίου 2013, λίγοι εκτός της πατρίδας του, της Αργεντινής, γνώριζαν ποιος ήταν ή τι είδους Πάπας θα ήταν.
Όταν ανακοινώθηκε το όνομα του πάπα, τα πράγματα ήταν πλέον πιο ξεκάθαρα. Λαμβάνοντας το όνομα του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης του 13ου αιώνα, ο Μπεργκόλιο παρουσίασε το σχέδιο για την παποσύνη του.
Ο Άγιος Φραγκίσκος είχε απορρίψει τον πλούτο και ήθελε να φροντίζει τους φτωχούς. Φρόντιζε τα ζώα και το περιβάλλον και έκανε συγκινητικές εκκλήσεις κατά των πολέμων της εποχής του. Αυτά τα χαρακτηριστικά θα γίνονταν βασικά θέματα της 12ετούς παποσύνης του Πάπα Φραγκίσκου.
Το πιο συνηθισμένο παπικό όνομα
Με 133 καθολικούς καρδινάλιους να ξεκινάνε την κλειστή σύσκεψη την Τετάρτη για να εκλέξουν τον διάδοχο του Φραγκίσκου, ο κόσμος περιμένει τη στιγμή που ο νέος ποντίφικας θα εμφανιστεί στο μπαλκόνι. Ποιο όνομα θα ανακοινωθεί; Τι μήνυμα θα στείλει;
Το όνομα Ιωάννης, το πιο συνηθισμένο όνομα που επέλεξαν οι προηγούμενοι πάπες και ένα όνομα που ο Φραγκίσκος πρότεινε συχνά για τον διάδοχό του, θα θυμίζει μια σημαντική προσωπικότητα της δεκαετίας του 1960.
Ο Πάπας Ιωάννης XXIII (1958-1963) ήταν γνωστός ως κοινωνικός, χαμογελαστός άνθρωπος, που συχνά αναφερόταν ως «Ο Καλός Πάπας». Βοήθησε πίσω από τα παρασκήνια στην αποκλιμάκωση της κρίσης των πυραύλων της Κούβας και συγκάλεσε τη Β’ Βατικανή Σύνοδο, μια τριετή συνέλευση των καθολικών επισκόπων του κόσμου που οδήγησε σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις για τον παγκόσμιο θεσμό.
Ο συμβολισμός του ονόματος «Παύλος» γιατί δεν το επιλέγουν συχνά… μόνο του
Η επιλογή του ονόματος Παύλος θα μπορούσε να τιμήσει τον Πάπα Παύλο VI (1963-1978), ο οποίος διαδέχθηκε τον Ιωάννη XXIII και θεωρήθηκε ευρέως ως μια πιο προσεκτική προσωπικότητα. Γενικά θεωρείται ένας προσεκτικός ενοποιητής, ο οποίος εδραίωσε ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις του Ιωάννη, αλλά έδωσε και σαφείς δογματικές απαντήσεις. Ο Παύλος VI, για παράδειγμα, ήταν ο συντάκτης μιας επιστολής του 1968 που απαγόρευε ευρέως στους καθολικούς να χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά.
Ορισμένοι καρδινάλιοι λένε σιωπηλά ότι μετά τον Πάπα Φραγκίσκο, ένας νέος Πάπας Παύλος είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται. Ο Φραγκίσκος, ο πρώτος πάπας από την Αμερική, δεν ήταν πάντα επικεντρωμένος σε σαφή δογματική και μάλιστα έλαβε αμφιλεγόμενες αποφάσεις, όπως η άδεια στους ιερείς να ευλογούν ζευγάρια του ίδιου φύλου κατά περίπτωση.
Άλλα δημοφιλή παπικά ονόματα είναι τα Γρηγόριος, Κλήμης, Λέων και Πίος.
Υπάρχει επίσης το όνομα Βενέδικτος, που θα μπορούσε να τιμήσει τον συντηρητικό προκάτοχο του Φραγκίσκου, τον Βενέδικτο XVI. Ή θα μπορούσε να τιμήσει τον Βενέδικτο XV (1914-1922), ο οποίος πέρασε την παποσύνη του παρακαλώντας τους Ευρωπαίους ηγέτες να τερματίσουν την αιματοχυσία του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ένας νέος πάπας θα μπορούσε να αποφασίσει να ονομαστεί Φραγκίσκος II, κάτι που θα εκληφθεί ως σαφές μήνυμα ότι ο νέος ποντίφικας σκοπεύει να συνεχίσει με παρόμοια ατζέντα με τον προηγούμενο πάπα.
Γιατί όνομα Πέτρος δεν επιλέγεται σχεδόν… ποτέ και ποια είναι σχεδόν… απαγορευμένα
Πάντως, ελάχιστοι είναι αυτοί που κράτησαν το βαπτιστικό τους, όπως ο Αδριανός ΣΤ’ από τον 16ο αιώνα.
Υπάρχουν όμως και κάποια ονόματα που αν και τυπικά δεν είναι απαγορευμένα, οι Πάπες δεν τα επιλέγουν. Ενα από αυτά είναι το Πέτρος, από σεβασμό προς τον πρώτο Πάπα, τον Απόστολο Πέτρο. Το CNN αναφέρει ακόμη ότι υπάρχει και μια παλιά προφητεία που λέει ότι ο Πέτρος Β’ θα είναι ο τελευταίος Πάπας που θα υπηρετήσει.
Απίθανο όνομα φαίνεται και ο Ουρβανός, το οποίο θα παρέπεμπε στον Ουρβανό Η’, τον Πάπα που έστειλε στο δικαστήριο τον Γαλιλέο. Αλλά και το Πίος είναι πια ένα από τα «ανεπιθύμητα» γιατί θα παρέπεμπε στον Πίου ΙΒ’, σχεδόν διαβόητο για τον ρόλο του (και κυρίως όσα δεν έκανε) κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Πιθανό να είναι διπλό… το νέο όνομα του Πάπα
Ο καρδινάλιος Αλμπίνο Λουτσιάνο, που εκλέχθηκε πάπας το 1978, αποφάσισε ότι δεν μπορούσε να διαλέξει μόνο ένα όνομα. Επέλεξε το όνομα Ιωάννης Παύλος, για να τιμήσει και τους δύο άμεσους προκατόχους του.
Όταν ο Λουτσιάνο πέθανε μόλις 33 ημέρες αργότερα, ο επόμενος πάπας, ο καρδινάλιος Κάρολ Βοϊτίλα, επέλεξε το όνομα Ιωάννης Παύλος Β΄ (1978-2005), τιμώντας και τους τρεις πιο πρόσφατους πάπες.
Ο νέος πάπας θα μπορούσε επίσης να επιλέξει ένα διπλό όνομα. Κάτι σαν Ιωάννης Φραγκίσκος θα θύμιζε τις μεταρρυθμίσεις της δεκαετίας του 1960 και την παγκόσμια έλξη του Φραγκίσκου, του οποίου η κηδεία και η νεκρική πομπή συγκέντρωσαν περίπου 400.000 άτομα στη Ρώμη.
Διαβάστε επίσης:
«Κλωτσάει» το Βέλγιο στον στόχο 3,5% για τις αμυντικές δαπάνες – «Δεν είναι λογικό»
