Δεν έχει πολλούς εκατομμυριούχους η Ελλάδα. Μόλις 79.000, τους μισούς από όσους έχει η Πορτογαλία με τον ίδιο περίπου πληθυσμό και το 1/15 από τη Ισπανία, με περίπου πενταπλάσιο πληθυσμό. Και ο συνολικός πλούτος που κατέχουν οι Έλληνες εκατομμυριούχοι, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της UBS για τον παγκόσμιο πλούτο (Global Wealth Report 2024), 230 δισεκ. δολάρια, περίπου 3 εκατ. εκάστη/έκαστος σε μέσους όρους, αν και με τεράστια ανισότητα ανάμεσά τους.
Πάντως, ακόμη κι αυτοί που κατέχουν αυτό τον «συμπαθητικό» μέσο όρο των 3 εκατ. δολαρίων ή το κατώτατο του 1 εκατομμυρίου, δεν έχουν λόγο να ανησυχούν για το μέλλον τους. Είναι βέβαιο ότι η πενταετία της διακυβέρνησης Μητσοτάκη τους έχει ωφελήσει κι αυτό δικαιώνει απόλυτα τον ισχυρισμό της κυβέρνησης για το αναπτυξιακό «θαύμα» που πέτυχε, παρά τις δυσκολίες της εκκίνησης, με την πανδημία, την πληθωριστική και ενεργειακή κρίση, την διεθνή πολεμική αναταραχή. Πράγματι, η ελληνική οικονομία κατάφερε να γίνει μια θετική εξαίρεση στον κανόνα της στασιμότητας ή της ισχνής μεγέθυνσης στην ΕΕ, μόνο που το όφελος αυτής της εξαίρεσης αφορά μόνο το ανώτατο τμήμα της οικονομικής πυραμίδας. Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης επιβεβαιώνει το κλισέ ότι οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι.
Οι επιδόσεις του ευρωπαϊκού «Νότου»
Η παγκόσμια επενδυτική τράπεζα UBS, όπως κάνει κάθε χρόνο εδώ και δεκαετίες, προσπαθεί να μετρήσει το πόσο πλουσιότεροι έγιναν οι ήδη πλούσιοι. Κι έχει ενδιαφέρον ότι φέτος επέλεξε να μετρήσει ειδικά τι έχει γίνει στις τρείς χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που πέρασαν χειρότερα στη χρηματοπιστωτική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας και υπέστησαν εκδοχές της επώδυνης μνημονιακής «θεραπείας». Ο κατά κεφαλή μέσος πλούτος στην Ελλάδα πέρσι μετρήθηκε στα 114.000 δολάρια, έναντι 163.000 στην Πορτογαλία και 233.000 στην Ισπανία, γεγονός που δείχνει ότι η χώρα απέχει πολύ από τα προ κρίσης επίπεδα, σε αντίθεση με τις άλλες δυο χώρες που η όποια ανάκαμψή τους φαίνεται να έχει αποτυπωθεί και στον μέσο πλούτο των κατοίκων τους.
Η σύνθεση του πλούτου των Ελλήνων είναι περίπου ανάλογη με αυτή των άλλων δυο «νοτίων», αλλά σε αρκετή απόκλιση από τους παγκόσμιους μέσους όρους, που βεβαίως τους ανεβάζουν πολύ οι πλουσιότερες χώρες του πλανήτη, με πρώτη τις ΗΠΑ, τη χώρα της υπερπαραγωγής εκατομμυριούχων. Ο πλούτος των Ελλήνων, λοιπόν, είναι τοποθετημένος κατά 35,1% σε χρηματοπιστωτικά αγαθά, κυρίως αποταμιεύσεις, κατά 75% σε μη χρηματοπιστωτικά, με κυρίαρχα τα ακίνητα και τη γη, και κατά 10,1% χρέος, στο δημόσιο ή στις τράπεζες (σ.σ. το 100% του καθαρού πλούτου διαμορφώνεται αφού αφαιρεθεί το χρέος).
Αύξηση πλούτου για λίγους
Η χώρα μας είναι επίσης ανάμεσα στις λίγες που ο μέσος πλούτος αυξήθηκε κατά 7%-8% (το ίδιο περίπου και ο διάμεσος πλούτος) το 2024 σε σχέση με το 2023, πάνω από τον παγκόσμιο μ.ο. του 4,6%. Εχει ενδιαφέρον ότι το ίδιο ισχύει για όλη την πρώτη πενταετία διακυβέρνησης Μητσοτάκη: ο μέσος πλούτος αυξήθηκε πάνω από 5% σε πραγματικούς όρους, αφαιρώντας δηλαδή και τον πληθωρισμό. Η κυβέρνηση θα έσπευδε, βέβαια, να αποδώσει το στοιχείο αυτό στην αύξηση των εισοδημάτων εν γένει, περιλαμβανομένων και των μισθών, πράγμα που δεν ισχύει καθόλου καθώς, όπως κατέγραψε και η πρόσφατη έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, την τελευταία δεκαετία τα πραγματικά εισοδήματα από εργασία έχουν μειωθεί κατά 8,5%, και το μισό από αυτή τη μείωση οφείλεται στην πληθωριστική κρίση της περιόδου 2022-2023. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του πλούτου οφείλεται στην εκρηκτική άνοδο των τιμών των ακινήτων, που η κυβέρνηση Μητσοτάκη ενθάρρυνε ασύστολα επιδιώκοντας να προσθέσει μονάδες στην αύξηση του ΑΕΠ, προκαλώντας ωστόσο μια άνευ προηγουμένου στα μεταπολεμικά χρόνια στεγαστική κρίση στη χώρα και διαμορφώνοντας ένα στρώμα ραντιέρηδων που μπορεί να μην είναι όλοι «εκατομμυριούχοι», αλλά έχουν κάθε λόγο να απολαμβάνουν αδάπανη αύξηση της περιουσίας και του εισοδήματός τους.
Σ’ αυτή την οικονομία των ραντιέρηδων (= εισοδηματιών που ζουν από προσόδους ακινήτων και αποταμιεύσεων) η έκθεση της UBS προβλέπει ότι στην Ελλάδα θα συντελεστεί την επόμενη εικοσαετία μια από τις μεγαλύτερες μεταβιβάσεις πλούτου στον κόσμο (αναλογικά με το ΑΕΠ), ύψους 381 δις. δολαρίων. Μικρό μέρος από αυτή τη μεταβίβαση πλούτου, 32 δις. δολάρια, θα αφορά τις διαγενεακές μεταβιβάσεις, δηλαδή την μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων από γονείς και παππούδες σε παιδιά και εγγόνια. Το μεγαλύτερο μέρος, όμως, 349 δισ. δολάρια θα είναι αναδιανομή πλούτου εντός της ίδιας γενιάς. Θα είναι από τους πάνω στους κάτω, ή αντίστροφα από τους φτωχότερους στους πλουσιότερους; Αν δεν αλλάξουν τα βασικά δεδομένα της οικονομικής πολιτικής και της διάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας, είναι σίγουρο πως θα συνεχιστεί το δεύτερο, αναδιανομή από τους κάτω στους πάνω (και σε μεγάλο βαθμό τους έξω, δηλαδή τους ξένους επενδυτές, μόνιμους ή περαστικούς άρπαγες).
Στους πρωταθλητές της ανισότητας
Για το λόγου το αληθές, η έκθεση της UBS προσφέρει ένα χαρακτηριστικό στοιχείο για τα κοινωνικά αποτελέσματα της πρώτης κυβερνητικής πενταετίας της ΝΔ. Από το 2019 μέχρι το 2025 η Ελλάδα κατέγραψε την τέταρτη υψηλότερη αύξηση του δείκτη ανισότητας Gini , που είναι εδώ και ένα αιώνα ο πιο αξιόπιστος συντελεστής μέτρησης της κατανομής του πλούτου σε κάθε κοινωνία, ανάμεσα σε επιλεγμένες αναπτυγμένες χώρες. Ο δείκτης Gini αυξήθηκε κατά δυο μονάδες στη χώρα μας, όσο και στην κεντρική Κίνα, την Ινδία, την Ιαπωνία, την Ιταλία, με την Ολλανδία, την Αυστρία και το Καζακστάν να είναι οι τρεις που προηγούνται, με αύξηση του δείκτη κατά 3-5 μονάδες. Το τελικό δεδομένο είναι ότι η Ελλάδα κατατάσσεται 19η στον κόσμο στην κλίμακα της ανισότητας, με το δείκτη Gini πέρσι να μετριέται στο 0,60 (πρώτη στη λίστα 32 χωρών η Βραζιλία με 0,89, τελευταία η Σλοβακία με 0,38).
Εχει ενδιαφέρον ότι είναι η πρώτη φορά που η ετήσια έκθεση της UBS κάνει focus στην Ελλάδα για… καλούς λόγους που αφορούν όμως ελάχιστους, τους 80.000 Ελληνες εκατομμυριούχους. Εκτιμά μάλιστα ότι ο αριθμός τους θα μείνει σταθερός παρά τη γενική αύξηση του συνολικού πλούτου μέχρι και το 2028. Στην περσινή έκθεση της UBS, του 2024 με στοιχεία μέχρι και το 2023, η Ελλάδα ήταν η μόνη ανάμεσα σε 37 υπό εξέταση χώρες που την εικοσιπενταετία 2008 – 2023 ο κατά κεφαλή πλούτος κατέγραφε μείωση 11%. Οι άλλες 36 είχαν αύξηση από 1708% (!) η πρώτη Τουρκία μέχρι 10% η 36η Ιταλία.
Διαβάστε επίσης:
Διπλασιάστηκε το κόστος στα δεξαμενόπλοια καθώς οι πλοιοκτήτες αποφεύγουν τα Στενά του Ορμούζ
Ψηφιακό πελατολόγιο για οχήματα και εκδηλώσεις από τον Ιούνιο του 2025
